- 11 maart 2020
- | Bron: Dobbit
HET ZELFBOUWHUIS - AFLEVERING 71
Oude gevel kaleien - Ep. 71 - In deze aflevering leggen we de laatste hand aan onze buitengevel, want de oude gevel wordt gekaleid. Met deze kaleicementmortel bedekken we de verschillende soorten gevelstenen waardoor het oude gedeelte een nette en uniforme uitstraling krijgt. Met twee afwerkingslagen in minerale silicaatverf - die dampopen én regendicht is - geven we de gevelafwerking uiteindelijk de gewenste kleur.
Transciptie
In de vorige aflevering installeerden we een aantal maatkasten in onze woning.
Na het perfect afregelen van de sokkel, konden we daarop de rest van de kast gaan opbouwen. Het geheel werkten we af met paslatten zodat de kasten mooi in de ruimte geïntegreerd zitten.
In deze aflevering leggen we de laatste hand aan onze buitengevel.
We kaleien de oude gevel met een kalkcementmortel en werken die af met een minerale silicaatverf, op die manier krijgt hij een nette en uniforme uitstraling.
Het aanbrengen van het kaleisysteem laten we aan vakmensen over, maar de voorbereidingen kunnen we wel zelf doen. In ongeveer 8 uur zijn we hiermee klaar.
Op die manier kunnen we toch 320 euro uitsparen.
Bij onze renovatie werd een deel van het oude huisje behouden.
Maar de oorspronkelijke raamopeningen werden aangepast, waardoor de gevel er moment niet erg verzorgd uitziet...
Om die terug een nette en uniforme uitstraling te geven, beslisten we daarom de oude gevel te kaleien.
Man 1
Disc 200
C0058
Kaleien is in feite ontstaan door de boeren die vroeger hun stallingen gingen gaan kaleien en wordt nu doorgetrokken tot… naar de nieuwe systemen, en met de nieuwe technologieën voor het verfraaien van gevels en het effentrekken van verschillen in bakstenen. En het zijn ook nog altijd dampopen ademende systemen in feite.
Voor de schilder de werken kan gaan uitvoeren, moet er natuurlijk bepaald worden of deze gevelafwerking mogelijk is en welk product hiervoor moet gebruikt worden.
De leverancier van het kaleisysteem komt daarom ter plaatse om advies te geven.
Man 1
Disc 200
C0065
Wij komen naar werven toe op vraag van de uitvoerder, dus van het schildersbedrijf. Maken wij in feite eerst een omschrijving van de actuele toestand van de ondergrond. Daarna gaan we in feite een werkomschrijving maken van alle stappen die moeten uitgevoerd worden, van reinigen tot het aanbrengen van het systeem. En dan wordt in feite ook het esthetische verhaal, de kleur, bepaald met de bouwheer.
Bij de analyse van de gevel blijkt dat een kaleisysteem hier aan te raden is als gevelafwerking. Want daarmee zullen de verschillen in bakstenen kunnen weggewerkt worden waardoor een veel uniformer geheel zal ontstaan.
Man 1
Goed Pascal, dus kijk, die ondergrond gunt hem hier perfect om een kaleisysteem te gaan voorstellen. Waarom? Je hebt hier die twee verschillende bakstenen... Als je er nu een gewoon systeem op zou gaan zetten, gaan we dat nooit esthetisch kunnen gaan wegtrekken.
Kalei laat toe van dat veel uniformer te gaan maken. Plus dat je bouwtechnisch nog het voordeel hebt, moest je een vochtprobleem hebben, die zijn zeer dampopen maar de regenslag gaat er niet door gaan. Dat is interessant.
Naast de esthetische component, is ook de dampopenheid van het systeem een pluspunt, aangezien er geen waterkering in de gevel zit.
Het opstijgend vocht zal dus kunnen uitdampen, terwijl regeninslag niet in de gevel zal kunnen doordringen.
Man 1
Technisch daarbij komt da ge hier dan ook een systeem hebt die volledig dampopen zal zijn, wat heel belangrijk is, want je hebt geen waterkeringsfolie. Dus je opstijgend vocht zal schoon kunnen gaan uitdampen, maar de regenslag gaat er niet door kunnen. Het is een éénrichtingsverkeer.
Tijdens dit werfbezoek wordt meteen ook de huidige toestand van de gevel bekeken. De adviseur controleert de staat van de voegen en bakstenen, de aanwezigheid van opstijgend vocht en of de muur aangetast is door mossen of algen. Daarnaast test hij hoe zuigend de ondergrond is. En ook de kleur van de afwerking wordt meteen gekozen.
Op basis hiervan wordt uiteindelijk een verslag opgemaakt dat aangeeft welke voorbereidingen nog moeten gebeuren en welke producten de schilder dient te gebruiken.
Wij beslissen om het voorbereiden van de muur zelf te doen, om zo toch een beetje te kunnen besparen.
Dit moet heel grondig gebeuren, want het is tenslotte de staat van de ondergrond die bepaalt hoe mooi en degelijk onze gevelafwerking zal zijn.
Naast het zorgvuldig reinigen en ontmossen van de muur, verwijderen we oude uitstekende schroeven en halen we de regenpijp weg.
Daarna herstellen we de gevel.
Kleine oneffenheden in de baksteen moet je niet wegwerken, want de charme van het kaleien is net een ruw en rustiek karakter.
Maar beschadigde voegen of putten van meer dan een halve centimeter diep dienen wel aangepakt te worden.
We beschermen onze oprit met een doek en maken dan het product aan. We gebruiken een universele vulmortel die geschikt is voor buiten, want hij moet natuurlijk waterdicht zijn.
De kleur van de mortel heeft hier geen belang, want er komt toch een coating over de stenen.
Eens de vulmortel de gewenste consistentie heeft - hij moet voldoende vast zijn - vullen we hiermee de grootste gaten en barsten in de gevel op. Het volstaat om het product in de opening aan te brengen en daarna zo glad mogelijk af te strijken, zodat je het niveau van je voeg en steen nog ziet. Want die zullen nog aftekenen door de kalei heen.
De muur zelf is hier nog nat van het reinigen. Maar mocht dit niet het geval zijn, bevochtigen we de gaatjes best eerst voor we ze vullen, voor een goeie hechting.
Na de nodige droogtijd borstelen we de muur af om eventuele loszittende stukjes te verwijderen.
Op die manier is onze gevel perfect voorbereid om met het kaleien te kunnen starten.
Man 1
Disc 200
C0068
Hier ter plaatse hebben we gekozen euh om een voorstrijklaag aan te brengen omdat de ondergrond toch redelijk zuigend was. Dan gaan we die gaan afwerken met een kaleisysteem die hier het voordeel zal hebben om de verschillen in bakstenen die hier gebruikt geweest zijn te gaan opvangen en te gaan verzachten in feit, te gaan verdoezelen. En die gaan we dan gaan afwerken met een minerale silicaatverf… waarvan de kleur gekozen geweest is door de bouwheer.
Voor hij begint, zorgt de schilder ervoor dat alles netjes afgeplakt is.
De naden die de aansluiting vormen met de te behandelen delen worden netjes gevolgd met schilderstape en de grotere stukken - zoals de deur en de ramen - bedekt hij met folie, zodat die niet zouden beklad worden.
Ook de vloer wordt van een beschermlaag voorzien, tegen vallende klodders product.
Dan kan hij als eerste stap de voorstrijklaag aanbrengen.
Dit waterafstotend impregneermiddel dringt diep in de ondergrond door en zorgt ervoor dat de stenen verzadigd geraken. Op die manier worden de aangroei van algen en mos en het optreden van vochtplekken voorkomen én krijg je meteen ook een betere hechting van de volgende laag.
Want deze fixatie zorgt voor een gelijkmatig zuigende ondergrond waardoor je geen vlekken in je kalei zal krijgen.
Hij rolt het product onverdund uit op de gevel met een gewone verfrol.
De randen doet hij met een borstel.
Het gaat om een zuigende poreuze ondergrond, dus het aanbrengen mag royaal gebeuren tot de verzadiging bereikt is.
Hij doet dit wel voorzichtig, zodat het product niet opspat.
Eens alle muren met deze impregneerlaag behandeld zijn, kan hij overgaan tot het kaleien zelf. Er moet wel rekening gehouden worden met een vereiste droogtijd van minstens een aantal uur, afhankelijk van de weersomstandigheden, dus kan hij pas de volgende dag verder werken.
Man 1
Disc 200
C0069
De ideale omstandigheden om een gevelwerk te gaan uitvoeren is sowieso drogend weer, dus das in feite de zomerperiode. We mogen sowieso geen temperaturen hebben onder de 6 graden. En een relatieve luchtvochtigheid die ook binnen de normen moet blijven. De ondergrond moet ook droog zijn. Dus zomerperiodes zijn periodes waardat buitenwerken uitgevoerd worden in het algemeen.
Het product waarmee de gevel zal bewerkt worden bestaat uit een cementgebonden modelleermortel die vermengd wordt met water en een bindmiddel. Deze bestanddelen worden in de juiste verhouding bij elkaar gevoegd en gemixt, tot het mengsel vrij smeuïg is.
Dit moet dan even rusten, om dan nog eens door te mengen.
De kalkcementmortel dient uiteindelijk voldoende dik te zijn om goed te kunnen aanbrengen, maar je moet natuurlijk nog de structuur van de ondergrond erdoor kunnen onderscheiden.
Met een pleisterspaan smeert de schilder het product op de muur. Op die manier kan hij het vlot en ruimschoots aanbrengen.
Eens een vlak zo van een mortellaag voorzien is, gaat hij dit in structuur brengen met een blokborstel.
Daarvoor maakt hij de borstel herhaaldelijk nat met proper water en strijkt hij de mortel af tot bijna op de stenen. Dit doet hij in een horizontale beweging, volgens de lijn van de voegen.
De laag vormt zich zo meer naar de vorm van de onderlaag zodat je de onderliggende steenstructuur nog kan zien.
De kalkcementmortel zelf is een relatief grof product, waardoor het verschil in bakstenen uiteindelijk niet meer zichtbaar zal zijn.
Het is daarom wel belangrijk om een aangepast klamme kaleiborstel te gebruiken voor het inkammen van het product, want die zorgt ervoor dat de korrel er niet uitgewreven wordt en de grove structuur behouden blijft.
Omdat de verwerkingstijd na het mengen maar ongeveer een half uur is, wordt niet te veel product in een keer aangemaakt en wordt de muur ook vlak per vlak, met twee schilders tegelijk, aangepakt. Ze beginnen in de linkerbovenhoek en werken zo naar de rechteronderhoek toe.
Bij het toebrengen van de mortel op de gevel let de schilder er ook op om dit in een kruiselingse beweging te doen. Zo zorgt hij ervoor dat alle stukjes goed gevuld zijn.
Daarna strijkt hij de laag in een horizontale richting met een goed bevochtigde borstel, zodat de verschillende vlakken naadloos in elkaar overvloeien.
Eens de volledige muur gedaan is, haalt hij meteen het plakband aan de naden weg, zodat dit niet in de mortel zou vastdrogen.
Deze kaleilaag moet nu minstens 4 dagen drogen, alvorens hij er de volgende laag op mag aanbrengen.
Daarvoor moet hij eerst alle naden afkitten voor een propere en waterdichte gevelafwerking.
Om netjes te kunnen werken kleeft hij opnieuw schildertape langs alle aansluitingsvoegen met de gevel, en dekt hij terug de ramen, deur en dakgoot af.
De verbindingen gaat hij nu opspuiten met een polymeerkit. Deze zal mooi en snel uitharden, is overschilderbaar en ook zeer duurzaam.
Zo'n polymeerkit kun je perfect laten drogen alvorens je de tape verwijdert. Als je die pas na een paar dagen weghaalt, zal je nog steeds een mooie strakke naad bekomen. Zo verlies je geen tijd om tussen de twee afwerkingslagen opnieuw te moeten afplakken.
Na een ril kit in de naad aangebracht te hebben, strijkt de schilder die mooi glad af met de vinger. Hij gebruikt trouwens een witte variant, omdat de afwerkingskleur vrij bleek is en de naad er zo niet zou doorschijnen.
Omdat de polymeerkit meteen overschilderbaar is, kan hij daarna onmiddellijk overgaan tot de afwerkingslagen,.
Omdat die goed zouden hechten op de kalei is hiervoor een extra fixatielaag nodig. Deze primer wordt vermengd met de eerste verflaag, waardoor zo twee vliegen in één klap geslagen worden!
Het is wel belangrijk de verf met niet meer dan 10% primer te verdunnen, zodat die nog voldoende hecht en dekt.
Het geheel moet ook goed doorgemengd worden, voor het op de gevel kan gestreken worden.
Het aanbrengen is zoals schilderen: de randen worden gedaan met een borstel, waarna de verf met een rol op de grote vlakken uitgesmeerd wordt.
Met deze minerale verf op silicaatbasis zal de cementmortel beschermd worden. De kristalijnestructuur van het silicaat zorgt voor een zeer waterdampopen gevelafwerking. De waterdamp zal met andere woorden perfect uit de muur kunnen ontsnappen, terwijl de regen er niet zal indringen en mooi naar beneden zal parelen.
Ondanks het feit dat de verf zeer dekkend is, is het toch nodig om ze goed vettig aan te brengen, want na het uitrollen moet ook deze laag nog eens nagestreken worden met de blokborstel. Zo komt de streepstructuur terug naar boven en verkrijg je het karakter van een kaleiafwerking.
Het schilderen gebeurt opnieuw vlak per vlak, omdat de aangelengde eerste laag relatief snel uitdroogt en je er anders moeilijk de strepen nog in krijgt.
Op zich is er geen risico dat je deze vlakken in de eindafwerking zal zien, want de minerale verf is zeer mat, waardoor de kans hierop miniem is.
Na 8 à 12 uur, dus de dag erna, kan hierop dan de tweede afwerkingslaag aangebracht worden. Deze wordt niet verdund, aangezien de hechting via de eerste laag al verzekerd is.
Uiteindelijk bekomen we zo een weersbestendige, karaktervolle en verzorgde afwerking van onze oude gevel, die bovendien ook duurzaam is.
Man 1
Disc 200
C0071
Het systeem [dat] we hier voorgesteld hebben is in feite zeer onderhoudsvriendelijk. Door de kristallijne structuur van een silicaatverf gaat die in feite voor een groot deel zelfreinigend zijn en zal mosvorming zich niet zo snel gaan vormen. Dus kunt ge bijna stellen dat ge om de 10 jaar een onderhoudslaag, een opfrislaag misschien moet voorzien… of kunt voorzien.
Door de voorbereiding van onze gevel zelf te doen, konden we toch 320 euro besparen.
Samen met het voorlopige totaal van 93.150 euro, komt het gespaarde bedrag nu uit op 93.470 euro.
In de volgende aflevering gaan we de regenwaterpomp installeren.
De regenwaterput en benodigde wachtbuizen werden al tijdens de grondwerken voorzien. Nu kunnen we ervoor zorgen dat het water uit onze put de woning binnen raakt.
Wil je Het zelfbouwhuis herbekijken? Surf dan naar www.dobbit.be!